Njegosev mauzolej bogatstvo koje opstaje vjekovima

Njegosev mauzolej na Lovcenu je ansambl arhitektonskih i umjetnickih ostvarenja koja sacinjavaju: okretiste, prilazna staza sa tunelom, terasa, mauzolej, atrijum, portici, karijatide, kapela, njegoseva figura, kripta sa grobnicom i vidikovac sa stazom.

OKRETISTE - Zavrsetak automobilskog prilaza Mauzoleju. Kruzno poplocani plato, precnika 22m, na nadmorskoj visini od 1578m.

PRILAZNA STAZA SA TUNELOM - Stepenisna staza, koja vodi od okretista do platoa na kojem je mauzolej, izgradjena je od 461 stepenice i prolazi kroz 80m dugi tunel, uspona cak 35 stepeni. Tunel je visok 5m, a sirok 3.5m, i po njegovoj jugozapadnoj strani se nalaze dva vidikovca. Visinska razlika koja se savladava prilaznom stazom od okretista do terase iznosi cak 82m.

TERASA - Plato ispod mauzoleja dimenzija 15.40 x 15m , poplocana je brackim, a oivicena lovcenskim kamenom .

MAUZOLEJ - Gradjen na nadmorskoj visini 1660m, duzine 37, sirine 15.40 i visine 10.50m, cini su spoljni zidovi debeli 1.30m, sacinjavaju sledece:

ATRIJUM - Pravougaono predvorje poplocano jablanickim granitom. Na sredini se nalazi bunar sa krunom isklesanom iz jednog kamenog bloka tezine 4 tone.

PORTICI - Prostor sirine 2m, sa lijeve i desne strane atrijuma odvojen je sa 10 granitnih stubova visine 4.33m, prosjeka 0.70 x 1.40m i tezine po 10 tona.

KARIJATIDE - Dva zenska stilizovana crnogorska lika isklesana u bloku jablanickog mermera tezine po 7.5 tona, a visine 4.33m, koje nose arhitrav visine 0.80m, i tezine 4.5 tone.

KAPELA - Zasvodjena prostorija duzine 10 a sirine 6.5m, izgradjena od tamnozelenog kamena sa 6 bocnih nisa poluprecnika 2.55m, ispred koje se nalazi Njegoseva granitna figura. Svod kapele na visini od 9m oblozen je pozlacenim mozaikom povrsine od 120m2. Pod kapele je crvenog bokeljskog i svijetlosivog brackog kamena.

NjEGOSEVA FIGURA - Skultura izvedena u jablanickom granitu. Visina figure je 3.74, duzina 3.10, sirina 1.40m a tezina 28 tona.

KRIPTA SA GROBNICOM - Polukruzno zasvodjena prostorija izgradjena od brackog kamena. Naspram ulaza nalazi se grabnica u smjeru istok-zapad, visine 0.42, duzine 2.20 i sirine 0.85m. Na nadgrobnoj ploci ispod koje se nalaze Njegoseve kosti, isklesani su u reljefu crnogorski grb i krst - simboli Njegoseve duhovne i svjetlosne vlasti, i natpis : Njegos 1813-1851.

VIDIKOVAC SA STAZOM - Od mauzoleja se na sjeverozadadnoj strani produzava staza sirine 1.30m koja vodi do 40m udaljenog vidikovca u obliku crnogorskog guvna, precnika 8.60 metara. Staza i vidikovac su poplocani obradjenim lovcenskim kamenom.